Otizm Nedir, Belirtileri Nelerdir?
Otizm spektrum bozukluğu (OSB), bireylerin sosyal etkileşimde, iletişimde ve davranışlarında bazı farklılıklara yol açan nörogelişimsel bir bozukluktur. Genellikle çocukluk döneminde belirtilerini gösteren otizm, bireyden bireye farklılık gösterebilen geniş bir spektrum içinde değerlendirilir. OSB'nin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir.
Otizm Belirtileri Nelerdir?
Otizmin belirtileri, spektrumun genişliği nedeniyle her bireyde farklı düzeyde görülür. Ancak, bazı temel belirtiler genellikle çocukluk döneminde belirgin hale gelir. Bu belirtileri üç ana başlık altında incelemek mümkündür:
1. Sosyal İletişim ve Etkileşimde Güçlükler
Otizmli bireyler, diğer insanlarla sosyal ilişkiler kurmakta zorlanabilirler. Göz teması kurmaktan kaçınmak, jest ve mimikleri sınırlı kullanmak, duyguları tanımakta zorlanmak, başkalarının duygularını anlamakta güçlük çekmek gibi sosyal etkileşimle ilgili farklılıklar gösterebilirler. Çoğu otizmli birey, akranlarıyla oyun oynarken sosyal uyumda zorluk yaşayabilir veya oyun sırasında yalnız kalmayı tercih edebilir.
2. İletişim Becerilerinde Zorluklar
Otizm spektrumunda yer alan bireylerin bir kısmı konuşma becerilerini geliştirmekte zorlanabilir. Bazıları geç konuşmaya başlarken, bazıları hiç konuşamayabilir. Konuşan otizmli bireylerde ise tekrarlayıcı dil kullanımı, konuşmada anlamlı cümle kurmakta zorluk gibi belirtiler görülür. İletişim zorlukları, yalnızca sözel iletişimle sınırlı kalmaz; jest ve mimiklerin kullanımı veya anlamında da kısıtlılık yaşanabilir.
3. Tekrarlayan Davranışlar ve Sınırlı İlgi Alanları
Otizmli bireylerde tekrarlayıcı hareketler, rutinlere bağlı kalma isteği sık görülür. Örneğin, sürekli olarak el çırpma, kendi etrafında dönme, bir objeyi aynı şekilde hareket ettirme gibi davranışlar sergileyebilirler. Ayrıca, belirli ilgi alanlarına yoğunlaşma eğiliminde olabilirler. Örneğin, bir nesneye veya konuya karşı aşırı ilgi gösterebilir ve bu konuda uzun süreler vakit geçirebilirler.
Otizm Belirtileri Ne Zaman Fark Edilir?
Otizm belirtileri, genellikle 18-24 aylık bebeklerde fark edilmeye başlanabilir. Bu dönemde çocuğun sosyal iletişimde yetersiz kalması, konuşmada gecikme veya göz teması kurmaması gibi işaretler dikkat çeker. Ancak, tanı koyulabilmesi için uzman bir doktorun değerlendirmesi gereklidir. Erken tanı, otizmli bireylerin eğitim ve terapi süreçlerinde daha hızlı ilerleme kaydetmelerine olanak sağlar.
Otizmin Önemi ve Farkındalık
Otizm, bireylerin yaşamını birçok açıdan etkileyen bir durumdur. Bu nedenle, toplumda otizm farkındalığının artırılması ve otizmli bireylere destek verilmesi büyük önem taşır. Her bireyin kendine özgü yetenekleri ve güçlü yönleri olduğu unutulmamalı ve otizmli bireyler toplumda daha fazla desteklenmelidir.
Erken tanı ve doğru terapi yöntemleri, otizmli bireylerin bağımsız yaşam becerilerini geliştirmelerine katkı sağlar.
Yorumlar
Yorum Gönder